Երեկ վերջապես գիտական հոդվածս ավարտեցի և ուղարկեցի ղեկավարիս: Պիտի դեռ հունիսի վերջին՝ արձակուրդ գնալուց առաջ ուղարկեի, բայց մի այլ կարգի սթրեսված էի, ու եթե նույնիսկ նստում էի, որ աշխատեմ վրան, մի քանի րոպեից ուշադրությունս շեղվում էր: Թողեցի, գնացի արձակուրդ, եկա, կենտրոնացա վրան ու մի քանի օրում ավարտեցի: Ավելին՝ աշխատանքի ընթացքից նույնիսկ հաճույք էի ստանում:
Մինչև արձակուրդ գնալս՝ հունիսին, ղեկավարիս հետ լիքը տարաձայնությունների մեջ էի: Անընդհատ իրար չէինք հասկանում, լուրջ խոսակցություններ էինք ունենում, ավելի ներվայնանում ու էդպես փակուղու մեջ էինք հայտնվել, ոչ մի կերպ չէինք կարողանում գործն առաջ տանել: Էդ ժամանակ միայն մի բան գիտեի. ես արձակուրդի կարիք ունեմ: Ու երևի ղեկավարս էլ, որովհետև երբ երկուսս էլ վերադարձանք արձակուրդից ու նույն թեմաներով հերթական զրույցն ունեցանք, ամեն ինչ շատ խաղաղ ու կառուցողական անցավ: Ես էլ բավական արդյունավետ սկսեցի աշխատել:
Դանիայում արձակուրդը կարևոր բան է: Այստեղ ամեն ամիս աշխատելով վաստակում ես երկու վճարովի արձակուրդային օր, որոնք կարող ես գործածել հաջորդ արձակուրդային տարում: Եթե մի ամբողջ տարի աշխատել ես Դանիայում, քեզ հինգ շաբաթ վճարովի արձակուրդ է հասնում: Արդյունքում՝ երբ արձակուրդ ես գնում, ստանում ես ամբողջական աշխատավարձդ: Ավելին՝ ամեն արձակուրդային տարվա սկզբից (մայիսի մեկից) առաջ, եթե գրանցել ես ամառային արձակուրդդ, ստանում ես նաև լրացուցիչ գումար՝ «արձակուրդային»: Ես դրա մասին իմացա միայն այն ժամանակ, երբ ապրիլի աշխատավարձս իմ իմացածից շատ էր եկել:
Երբ աշխատանքից դուրս ես գալիս, գնում ուրիշ տեղ, քո վաստակած արձակուրդային օրերը տեղափոխվում են նոր աշխատատեղ: Այսինքն, տեսականորեն կարող ես մի տեղից մյուսը գնալ ու անմիջապես արձակուրդ վերցնել: Այստեղ կարևորվում է ոչ թե կոնկրետ աշխատավայրում աշխատած ամիսները, այլ ընդհանրապես որևէ տեղ աշխատելու փաստը: Կարող ես վճարովի արձակուրդ գնալ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ գործազուրկ ես:
Լավ, իսկ այդ ի՞նչ գումար է, որ անգամ գործազուրկ ժամանակ կարող ես ստանալ: Իմ կարճ խելքով, որքանով հասկացա, դրանք պահումներ են աշխատավարձից, մոտավորապես կենսաթոշակայինի նման: Էդ փողը քոնն է, ոչ ոք դրան ձեռք տալ չի կարող, բայց կարող ես ստանալ միայն այն դեպքում, եթե արձակուրդ գնաս: Հետևաբար, եթե այդքան չես հասկանում, որ քեզ հանգիստ է պետք, ապա գոնե հանուն լրացուցիչ գումարի կանես դա:
Հիմա գանք Հայաստան: Ըստ օրենքի, յուրաքանչյուր աշխատողի ամեն տարի չորս շաբաթ վճարովի արձակուրդ է հասնում (վտանգավոր մասնագիտությունների լրացուցիչ օրերը չեմ հաշվում): Հիմա ասեք. ձեզնից քանի՞սն է չորս շաբաթ արձակուրդ գնացել: Ինչու՞ չեք գնում: Շեֆը չի՞ թողնում: Բա ինչու՞ եք սուսուփուս հարմարվում:
Հայաստանում հանգիստը լուրջ թեմա չէ, ու դրան մատների արանքով են նայում թե՛ շատ գործատուներ, թե՛ աշխատողներ: Գործատուն թույլ չի տալիս, որ աշխատողն իրեն հասանելիք ամբողջ վճարովի արձակուրդը վերցնի, աշխատողն էլ դրանից մեծ թեմա չի սարքում: «Բա որ գործից հանի»,- մտածում է:
Իսկ գործատուն գիտակցու՞մ է, որ իր սեփական շահերից է բխում աշխատողներին արձակուրդ ուղարկելը: Գիտակցու՞մ է, որ հանգստացած աշխատողն ավելի լավ է իր գործն անում, քան ամիսներ անդադար սթրեսված, ամիսներով արձակուրդ չգնացածը: Գիտակցու՞մ է, որ հոգնած աշխատողին կարող է ամբողջ տասներկու ժամ պահել, բայց այդպես էլ իր ուզած արդյունքը չստանալ, մինչև հանգստացած աշխատողն այդ գործը կարող է մի քանի ժամում ու ավելի որակյալ անել: Իսկ աշխատողը գիտակցու՞մ է, որ երևի ոչ թե գործից է զզվում, այլ արձակուրդի կարիք ունի: Գիտակցու՞մ է, որ շեֆը ոչ թե անտանելի մարդ է, այլ ուղղակի վաղուց երկուսն էլ հանգստի չեն գնացել: Գիտակցու՞մ է, որ իր արածը կարող է ավելի որակյալ լինել, եթե մի երկու շաբաթով մեկնի ծովափ:
Բայց ի՞նչ եմ ասում: Գործատուին պե՞տք է արդյոք որակ: Պե՞տք է արդյոք գոհացուցիչ արդյունք: Թե՞ հերիք է էշից ցեխը հանել, մի կերպ աշխատողին քարշ տալ, մինչև հոգնածությունից շունչը փչի: Եվ ու՞մ է պետք հանգիստ, առողջ, ոչ ներվային հասարակություն: Ու՞մ է պետք տարբեր ոլորտներում որակ ստանալ: Չէ՞ որ Հայաստանը ցածր ստանդարտների երկիր է:
Բարև Ձեզ։ Շատ եմ սիրում Ձեր պատմությունները։ Հատկապես, որ բավականին անկեղծ եք։ Ես էլ եմ Դանիայում ապրում։ Ու Ձեր մտքերն ինձ շատ հարազատ են թվում
Ողջույն, շնորհակալ եմ արձագանքի համար։ Դանիայում որտե՞ղ եք ապրում։